ISOS logo
en

MS 23 F 16 (The Book of O'Gara)

Catalogue of Irish Manuscripts in Royal Irish Academy

2.

MS 23 F 16

Court Verse

17th cent. Paper. 10⅓ × 7¼. pp. 224, including 8 unnumbered pp. at the beginning (here referred to as i to viii), but excluding some blank unnumbered pp. inserted by the binder at beginning and end. There are some mistakes in the numbering, viz. the no. "77" has been skipped, and there are two pp. numbered "144," and two more numbered "180." Scribe : Feargal Dubh Ó Gadhra, O.S.A. (pp. 117, 126, 144 a, 180), for some account of whom see p. iii of the ms., where he is also called an tAthair Nicolás. It was written in the Low Countries (san Tír lachtuir, p. 213), more particularly in Lille (p. 117) and Brussels (pp. 136, 148), during the following years : 1655 (pp. 46, 73), 1656 (pp. 88,117,121), 1657 (pp. 136, 141, 144a, 148, 180), and 1659 (p. 213). From the scribe's table of contents (p. viii) we see that the ms. originally contained at least 40 pp. more at the end, in which were 24 poems (see below). These poems had already been abstracted from the MS. as early as 1686, as we learn from the preface (p. iv). Pp. 118-119 are missing. Bound in leather, tooled, and gilt; gilt edges. A note on p. ii runs : " This Book was bound by Bryan Higgins of the Citty of Dublin, gent., in the month of October 1715." (This Brian Ó Huiginn, a native of North Connacht, was a lawyer in Dublin, and died in December, 1715; see his elegy by Seán Ó Gadhra in "Gaelic Journal," 178, pp. 832-3.) The inscription "Charles Gara his book" appears on p. 215. In the 18th cent. the ms. was in possession of O'Daly of Dunsandle (O'Flanagan, Trans. of the Gaelic Society of Dublin, 1808, pt. ii, p. 29; O 'Reilly, Irish Writers, p. xcvii). On the death of the Eight Hon. Denis Daly it passed into the hands of Lady Moira, who presented it to Theophilus O'Flanagan, in whose possession it was in 1808 (O'Flanagan, loc. cit.). The name "E. Moira Hastings, &c &c" is written on the inside of the front cover. In 1820 it was in the possession of John M'Namara, of Sandymount (O'Reilly, loc. cit.). Soon afterwards it was acquired by James Hardiman; on p. ii is pasted a printed slip, "James Hardiman," with "Dublin, 1823" added in ink. It was purchased from Hardiman by the Royal Irish Academy for £50 and a life-membership (O'Curry in Ac. Cat., i, 377). The ascriptions on pp. 55 and 89i. appear to be in E. O'Reilly's hand, as also the guesses at the dates of certain of the poems (e.g. those on pp. 91, 92, 93). Former Academy number, 22/5.

The ms. known as Egerton 111 in the British Museum, which was transcribed by Fínghin Ó Sgannail for James Hardiman, was for the most part copied from 23 F 16; see O'Grady's account in the Cat. of Irish MSS. in the British Museum, 339 sq. Eg. Ill, however, does not follow our ms. as regards the order of the poems; and, furthermore, it omits about 40 of the poems given in our ms., while including, towards the end, a number of poems derived from other sources. Inasmuch as O'Grady's catalogue of Eg. 1ll is a most useful and detailed one, and gives many extracts and annotations, I have added references to it in the case of those poems which are common to both mss. The figures in parentheses refer to the numbered "articles" of O'Grady's catalogue of Eg. 111. Of a total of 150 such "articles," 121 are derived from our ms., viz. nos. 1-114 and 116-122 inclusive.

p.

i , scribbling.

ii , see above.

iii . Address to the Reader (not signed, but in a hand different from that of the scribe); headed A leghthóir chairdeamhuil. Beg. Is ionmheosda méad an chúruim agus na tairise do bhí og ffar bprímhshinnsearaibh ar a noighribh. It concludes (p. iv) by asking a prayer for the scribe (Br. Fearghal) and stating that he is now, 5th June, 1686, alive and well san mBeinnfhada, i.e. in Banada, near Tobercurry, co. Sligo.

v . (rubbed), scribbling in various languages and hands.

vi . A note in French on a prediction concerning King Charles. Latin verses (8 11.) beg. "Balsamus et munda cera cum chrismatis unda." A note in Irish on the number of years from the creation of Adam to the Anglo Norman Invasion; beg. Agus as é an líon bliadhan atá ó chruthughadh Adhaimh anúas .i. ó dhealbhadh an domhain.

vii -viii . Index of poems in the ms., in the handwriting of the scribe. From this we see that the missing pp. at the end of the ms. (see above) contained the following poems : Beir oirbhire uaim go hAodh. Ba ghrádh nach beanfainn do Bhrían. Each gan earadhain an fhearcc. Ceart roinneas Día Dál gCais. Mo chean duit, a Ghrain[n]e gharbh. Ní dóith dhuit misi, a M[h]argreg. Truagk sin, a chinn mo chroidhe. T'aire riot, a mhic Murchaidh. Fada an chabhair go Cruachain. Iomchair t' ath [t] uirsi, Aódh Rúaidh. A fhir téid go Fíadh bhFuinidh. Suir-g[h]each Crúacha ré clú Taidhg. Gabh iomad, a Fheidhlim. Next came eleven poems of the Iomarbhágh, viz. nos. 3, 4, 5, 6, 13, 14, 7, 9, and 15 of McKenna's edition (Ir. Texts Soc., xx), then a poem beg. Dána do throidis, a Thaidhg (which appears to be lost), and finally no. 16 of McKenna's edition.

1 . Seaán Ó Clúmháin. Dorn eidir dhán is dásacht. 44 qq. An apology to Aodh (son of Eóghan) Ó Conchobhair. Called Laoí an Dóirn in title. (O'G. 44.)

2 . Cormac (mac an Ghiolla-coluim) Ó Huiginn. Síon choitcheann cumha Ghaoídhi[o]l. 45 qq. On the death of Donnchadh (son of Cathal Óg), Ó Conchobhair Shligigh. (O'G. 98.)

4 . Eochaidh Ó Heódhusa. Dealg atháluidh othrus Taidhg. 30 qq. On the illness of Tadhg (s. of Brian na Múrtha) Ó Ruairc. (O'G. 99.)

5 . idem. Fúar leam an oidhchesi dAódh. 19 qq. + 1 st. On Aodh Mág Uidhir's expedition to Munster. (O'G. 100.) Followed by an ejaculation in Latin in praise of the Blessed Virgin ("Felicissimae inter feminas," etc., p. 5 i).

6 . idem. Fada om intind a hamharc. 23 qq. On Cúchonnacht Óg Mág Uidhir, absent on a campaign in Munster (O'G. 101.)

6 i. idem. Slán fád lot, a lámh Aódha. 37 qq. On the wounding of Aodh Mág Uidhir. (O'G. 102.)

8 . idem. C uirfead so ionnad, [a] Aódh. 19 qq. To Aodh Mág Uidhir. (O'G. 103.)

8 i. idem. Cathaigh réd meanma, a mic Briain. 50 qq. To Tadhg (s. of Brian) Ó Ruairc, counselling a more peaceable and contented disposition. (O'G. 104.)

10 . Tadhg mac Dáire. Mór atá ar theagosg flatha. 55 qq. A didactic address to Donnchadh Ó Briain on his succession as fourth Earl of Thomond. (O'G. 67.)

12 . Tadhg Dall Ó Huiginn. Daoine saora síol cColla. 33 qq. A plea for the unity of " Colla's race" under Cúchonnaeht Mág Uidhir. (O'G. 82.)

13 m. anon. lonmhuin feart ina bfhúil Brían. 10 qq. On the death and burial of Brian Ó Néill in Dublin. (O'G. 9.)

13 i . Tre bhunn Aonghuis, anbha an bhroid, 1 q.

14 . Fearflatha Ó Gnímh. Mo thrúaighe mur táid Gaoídhil. 24 qq. On the oppression of Ireland.

14 i. A ccosuibh con bhíos a cuid, 1 q.; A bheith a mbrataibh loma, 1 q.; O nach bfhuil, a Shíobhan Sál, 1 q, (O 'G. 119.)

15 . anon. Gabhuim bealach go dún Dé. 32 qq.

16. Donnchadh Mór Ó Dálaigh. Gabham deachmadh ar ndána. 75 qq. (O'G. 2.)

19. Brian Ruadh Mac Conmidhe. Teamhair gach baile a mbí rí. 38 qq. To Énrí (s. of Eóghan, s. of Niall Óg) Ó Néill. (O'G. 36.)

19, inf. marg. Níor éamhgigh sí éanach fa a nglacfadh a lámh, 1 q.

21 -24 . A series of poems attributed to Gormlaith; here anon., and without title, viz. :—

21 m. Dubhach sin, a dhúin na ríogh. 3 qq.

21 , 1. 25. Gáir bháinnsi san tighsi amuigh. 10 qq.

21 i. Ceananndus maircc damh ad chí. 7 qq.

22 , 1. 13. Folamh anocht Dún Chearma. 3 qq.

22 , 1. 17. lomdha bréid ort, a cheirtsi. 7 qq.

22 , 1. 31. Uchagan mo ghalar féain. 3 qq.

22 i. Cú duine mur nach bhfionntar. 7 qq.

23 , 1. 3. Beir, a mhanaigh, leat an chois. 5 qq.

23 , 1. 13. T rúm anocht mh'osnadh, a Dhé. 15 qq.

23 i. Ro charus tricha fo thrí. 15 qq.

24 . Eóghan Ruadh Mac an Bhaird. A bean fúair fáill ar an bfeart. 39 qq. To Nuala Ní Dhomhnaill, on the death of her brothers, Rudhraighe and Cathbharr, and of their nephew, Aodh Óg Ó Néill. (O'G. 48.)

26. anon. Cáit ar ghabhadur Gaoidhil. 26 qq. On the overthrow and persecution of the Irish people. (O'G. 51, where an author is assigned.)

27. Ó Heóghusa, .i. Eochaidh. Fada re hurchóid Éire. 50 qq. On the death of Aodh Mág Uidhir. (O'G. 105.)

29. [Giollabrighde Mac Conmidhe]. Tainicc an Croibhdhearg go Crúachain. 35 qq. On Cathal Croibhdhearg Ó Conchobhair. O'Curry, in a slip inserted between pp. 30 and 31, gives an additional q. from O'Conor Don's MS.

31. anon. Maircc iarras iomlaoíd cáinte. 20 qq. (O'G. 106, where an author is assigned.)

32. [Uilliam Óg Mac an Bhaird, pencilled in a later hand]. Glúais, a theachtaire tíad síar. 11 qq. To Mac Uilliam (or the son of Uilliam?).

32. Tadhg mac Dáire. Easccar Gaoídheal éag aónfhir. 61 qq. On the death of Donnchadh, Earl of Thomond, [in 1624]. (O'G. 68.)

35. Tadhg Dall Ó Huiginn. Iomdho sochar ag sIol Néill. 52 qq. To Toirdhealbhach Luineach Ó Néill (O'G. 83.)

37. idem. A Mhór, cuimhnigh an comann. 45 qq. To Mór, wife of Domhnall (s. of Tadhg) Ó Conchobhair Shligigh. (O'G. 84.)

39. idem. D'fhior cogaidh comhailtcr sithcháin. 70 qq.An exhortation to Brian na Múrtha Ó Ruairc. (O'G. 85.)

42. anon. Mealladh iomlaoide air Éirinn. 51 qq. On the marriage of Máire, dtr. of Conn Ó Néill, to Somhairle Mac Domhnaill.

45, marg. Cia an doctuir as mór iúl, 1 q.

46. [Tadhg Dall]. Aoibhinn an lása a Lunnainn. 14 qq. On the absence in London of Donnchadh Ó Briain, Donnchadh Ó Conchobhair, Irial Ó Fearghail, Pádraigín Pluinceud, and Brian Mac Eochagáin.

46 i. anon. Grían na maighdean Máthair Dé. 10 qq. (O'G. 53.)

47, 1. 5. anon. Easga ar nglanadh grás Muire. 12 qq.

47, 1. 29. Ó Heóghusa, .i. Eochaidh. Roinn leithe ar anbhúain Éireann. 59 qq. On Eóghan Óg Mac Suibhne. (O'G. 107.)

49 i. idem.Frioth an úainsi ar Inis Fáil. 38 qq. On the prostrate state of Ireland, and inviting Aodh Ó Néill to return. (O'G. 108.)

51. Donnchadh [Mór] Ó Dálaigh. Ór na mban baincheann Nimhe. 14 qq. (O'G. 3.)

52. Tadhg Óg [Ó Huiginn]. Atáid trí comhraic um chionn. 31 qq. (O'G. 37.)

53. idem. Da roinn comhthroma air chrích Néill. 47 qq. (O'G. 38.) A different ascription, 1, 28.

55. [Tadhg Camchosach Ó Dálaigh, in a later hand]. Bean ar n-atheirigh Éire. 40 qq. On the inauguration of Niall Mór (s. of Aodh) Ó Néill. (O'G. 19.)

56 i. Eochaidh Ó Heóghusa. Díol fúatha flaitheas Éirionn.40 qq. To Aodh Ruadh Ó Domhnaill. (O'G, 109.)

58. Tadhg Dall Ó Huiginn. Íad féin chinnas ar cloinn Néill.50 qq. On Eoghan Óg Mac Suibhne. (O'G. 86.)

60. Torna Éigeas. Dáil catha eidir Chorc is Niall. 54 qq. (O'G. 1.)

62 . Domhnall (mac Dáire) Mac Bruaideadha. Créad an t-uamhansa air fhéin Gall? Inciting Toirdhealbhach Ó Briain to make war on the foreigner.

63 i. anon. Fulang anróidh adhbhar sóidh. 36 qq. To Toirdhealbhach [an Fhíona] Ó Domhnaill.

65. S[eán] Mhá Colgan. Rob soraidh an séadsa soir. 30 qq. On the journeying to London of Toirdhealbhach (s. oí Art, s. of Toirdhealbhach Luineach) Ó Néill. (O'G. 66.)

66. Ó Heódhusa, .i. Eochaidh. Beag mhaireas do mhacraidh Gaoidheal. 41 qq. To Brian (s. of Aodh Óg) Mac Mathghamhna. (O'G. 110.)

68. anon. Rucc cabhair ar chlár mBanbha. 23 qq. Welcoming Toirdhealbhach (s. of Art) Ó Néill on his return from England. (O'G. 121.)

69. anon. Trí uaithne ar inis Gaoídheal. 44 qq. To Art (s. of Aodh) Mag Aonghusa [A.D. 1595]. (O'G. 122.)

70 i. Fearghal Óg [Mac an Bhaird]. Mor do mhill aoíbhneas Éireand. 61 qq. Urging Aodh Ó Néill (then in Italy) to make a descent on Ireland. (O'G. 60.)

73. Seaán Mac Conmidhe. Rucc an bás báire an einigh. 73 qq. On the death of Niall Óg (s. of Art) Ó Néill [A.D. 1544]. (O'G. 45.)

75 i. Maolmuire Ó Huiginn. A fhir threabhas in tulaigh. 3 qq. (O'G. 94.)

76. Mac-con Ó Cléirigh. Sealbh Éirionn ag aicme Néill. 59 qq. Urging Toirdhealbhach Luineach Ó Néill to adopt an aggressive policy. (O'G. 65.)

79, 1. 13. [Mac Liag]. A Chinn Choradh, caidhí Brían? 11 qq. (O'G. 11.)

79 i. [Mac Liag, and Urard Mac Coise]. Anoir (corr. to Aniar) tanicc tuitim Briain. 26 qq. (O'G. 12.) Cf. 34, 167.

80. Domhnall (mac Tomáis) Ó Huiginn. Do thogh Éire fear faire. 41 qq. On the inauguration of Toirdhealbhach Luineach Ó Néill.

82. anon. Deacair iomlaoít chlann cConuill. 50 qq. To An Calbhach Ó Domhnaill. 84. Seaán Ó Fialáin. Fúar ais th'iarraidh, [a] Éire. 47 qq. On the inauguration of Énrí (s. of Eóghan) Ó Néill [in 1455]. (O'G. 25.)

85 i. Iollann Ó Domhnalláin. T ainicc anam a nÉirinn. 33 qq. On the inauguration of Toirdhealbhach Luineach Ó Néill. (O'G. 58.)

87. Fearghal Óg Mac an Bhaird. Air shliocht triair atáid Gaoidhil. 38 qq. In praise of Irial and Rudhraighe, sons of Fachtna, Ó Fearghail Buidhe.

88 i. [Eochaidh] Ó Heódhusa, A mhacaoimh mhaoídheas do shlat 7 qq.

88 i. anon. Trí neithe chuirios na ccodladh. 5 qq. (O'G. 118.)

89. Eochaidh Ó Heódhusa. lonmhuin teach re ttugas cúl. 24 qq. On a visit to Féilim (s. of Fiacha mac Aodha) Ó Broin. (O'G. 111.)

89 i. [Tadhg Camchosach Ó Dálaigh, added in a later hand]. Ba ghradh dfhagbhos Éirinn. 29 qq. (O'G. 21.)

90 i. Seaán Mac Céibhfionn[aigh]. A bhratach air bfhaicim an ghruaim a fás. 1 st. (O'G. 22.)

91. Ó Heódhusa, .i. Eochaidh. Mór an t-ainm ollamh flatha. 42 qq. To Aodh Mág Uidhir, on the privileges of ollavship. (O'G. 112.)

92. Aonghus mac Cearbhaill Bhuidhe [ÓDálaigh]. Tomhus múir Chrúachna ag Cluain Fraoich. 34 qq. On the fortress erected by Aodh Ó Conchobhair at Cloonfree. (O'G. 33.) Cf. 3, 48 b.

93. Aonghus mac Cearbhaill Ruaidh [Ó Dálaigh]. An tú arís, a rath Teamhrach? 48 qq. On the same fortress. (O'G. 18.) Cf. 3, 50a.

94. Mathghamhain Ó Hifearnáin. A mhic, ná meabhraigh eigsi. 12 qq. (O'G. 71.)

96. Tadhg Dall Ó Huiginn. Tanag oidhche go hEas Caoílle. 42 qq. On a visit to Maolmórdha (s. of Maolmuire) Mac Suibhne. (O'G. 87.)

97. idem. Maighean dioghla Druim Lighean. 43 qq. On a battle between Aodh Ó Domhnaill and Toirdhealbhach Luineach Ó Néill [in 1583]. (O'G. 88.)

99. idem. Fearond cloidhimh críoch Banbha. 60 qq. For Seán (s. of Oilveurus), Mac Uilliam Búrc. (O'G. 89.)

101. idem. Maircc fheachos ar Inis Ceaithleand. 39 qq. On the hospitality of Cúchonnacht Óg Mág Uidhir. (O'G. 90.)

102. [idem]. Leigfiod Áodh dfearaibh Eireann. 15 qq. To Aodh Mág Uidhir.

102 i. Giodh taoíd anocht gan fhál iompadh, 1 q. Míle acht da bhliadhguin amhain, 1 q.

103. Tadhg Dall Ó Huiginn. Nodlaic do chúamair don Chraoíbh. 38 qq. On a Christmas spent in the house of Toirdhealbhach Luineach Ó Néill. (O'G. 91.)

104. anon. Uaigneach sin, a Chinn Coradh. 57 qq. To Toirdhealbhach (son of Tadhg) Ó Briain. (O'G. 7.)

106. Fearghal Óg Mac an Bhaird. Maith do suighiodhadh síol Neill. 43 qq. In praise of Toirdhealbhach Luineach Ó Néill. (O'G. 62.)

107 i. anon. Gaoidhil meallta no mac Neill. 40 qq. To the same, urging him to action.

109 . Giollabrighde Mac Conmidhe. Bo fhidir Dia cinel Conuill. 24 qq. On the inauguration of Domhnall Óg (son of Dnl. Mór) Ó Domhnaill [in 1258]. (O'G. 14.)

110. idem. Ata sunn seanchas Múain. 24 qq. To Niall Ó Goirmleadhaigh. (O'G. 15.)

110 i. Domhnall mac Dáire [Mac Bruaideadha]. A mic, gur meala t'árma. 42 qq. To Seaán (son of Riocard), Earl of Clanrickard. (O'G. 52.)

112. anon. Coir Connacht acc cath Laigean. 45 qq. On the inauguration of Aodh (s. of Eóghan) Ó Conchobhair [in 1293]. (O'G. 8.)

113 i. anon.Tnuth Laighean re láimh cConaill. 16 qq. In praise of Conall Ó Mórdha.

114. Donnchadh Mór Ó Dálaigh. Cuaine rioghna rucc Eadan. 28 qq. In praise of Muircheartach, Aodh, and Gofraidh, sons of Muireadhach Mac Giollamuire. (O'G. 4.)

115. Tadhg Óg Ó Huiginn. On aird túaidh ticc an cabhair. 36 qq. To Niall Óg Ó Néill. (O'G. 39.)

116. [Gofraidh Fionn Ó Dálaigh]. Do togbhadh meaircce Murchaidh. 39 qq; end missing. To Murchadh Ó Madagáin.

118-119, missing. On p. 118, acc. to the Index, was An tu Aidhne déis do rig.

120. [Tadhg Dall Ó Huiginn. Tógaibh eadrad is Éire]. Acephalous; first line here Gluaisios roimhe a ráon madhma. 12 qq.; ends imperfectly (ef. scribal note : ni bhfuair me an c[h]uid eile don dán so).

121. anon. Diúltoim dod sheirc, a shaoghail. 15 qq.

121 i. anon. Naomhtha an obair a (sic) iomradh Dé. 44 qq. (O'G. 57, where it is attributed to Math. Ó Huiginn; cf. 6, 67.)

123. Eóghan Mac Craith. Eisd rem fhuighlibh, a Athair. 14 qq. (O'G. 97.)

123 i. anon. Beacc nach tanicc mo thearmo. 44½ qq.

125. Gofraidh Fionn ÓDálaigh. Maircc mheallus muirn in tsaogail. 44 qq. (O'G. 26.)

126 i. Genealogy of Ó Gadhra, beginning with Fearghal (son of Tadhg, son of Oilill).

126 i. anon. Ciamhair cráite in croidhsi, 3 qq. Fúaramar gach ni dob olc linn, 1 q. Da mhac Taidhg na mbárc mbeannach, 1 q. An áil libh seanchus shíol cCéin, 1 q. (O'G. 31.)

127. Tadhg Dall Ó Huiginn. Mairg fhechas ar Inis Ceaithleann. 11 qq.; imperfect (see p. 101 of MS.).

127 m. Tír bhláth na síothchána duine mur náomh, 1 st. Dar leam féin nir lear chneastta do dhearbh righ Franc, 1 st. (O'G. 10.)

127 i. anon. A m[h]na, guiliom tre Ghlais Áir. 11 qq. On the deserted state of the castle of Glashare.

128. Tadhg mac Dáire [Mac Bruaideadha]. Anos díoluim an deachmuidh. 35 qq. On the deaths of ten members of the O'Brien and Clanrickard families. (O'G. 69.)

129. Tadhg Dall. Deanam cunntas, a Chathail. 37 qq. On the death of Cathal Óg, Ó Conchobhair Shligigh. (O'G. 92.)

131 anon. Truagh amh sin, a Rí na riogh. 10 qq. On the death of Cormac mac Cuileannáin.

132. anon. Goll mear míleata. 21 qq. (O'G. 5.)

133. Names of the four Continents and their principal divisions.

133 m. anon. Abuir dhamh, a Mhaoíltamhna. 8 qq. Cf. 10, 107; 22, 523.

133 i. Más fíor as dáonacht go fóill do chleacht, 1 st.; followed by a short note on Brian Bóramha.

134. Ó Heódhusa [.i. Eochaidh, add. O'Curry]. Suirgheach sin, a Eire óg. 54 qq.; defective (cf. scribal note). On the inauguration of Aodh Mág Uidhir. (O'G. 113.)

136. Tadhg Óg [Ó Huiginn]. Mór mo chuid do chumhuigh Thaidhg. 48 qq. On the death of Tadhg (s. of Cathal Óg), Ó Conchobhair Shligigh [in 1403]. (O'G. 40.)

137 i. idem. Anois do tuigfidhe Tadhg. 40 qq. On the death of Tadhg (son of Maoileachlainn) Ó Ceallaigh [in 1410]. (O'G. 41.)

139. idem. Fuilngidh bhur léan, a Leath Cuinn. 41 qq. On the death of Uilleag a Búrc (Mac Uilliam). (O'G. 42.)

140 i. Conchobhar Ruadh Mac Conmidhe. Ionmhain taisi ata a nDoire. 21 qq. On the mutilation of Brian Óg Ó Néill [in 1435]. (O'G. 46.)

141 i. Tadhg Camchosach Ó Dálaigh. Bean ar n-aitheairghe Eaire. 34 qq.; unfinished. For full version see p. 55 of this MS.

143. Brian (mac Eóghan Mhaoil) Ó Domhnalláin. T'aire riot, a Riocaird óig. 56 qq. A remonstrance addressed to Riocard Óg a Búrc (Mac Uilliam). (O'G. 77.)

144 a. [Aonghus] mac Cearbhaill Bhuidhe [Ó Dálaigh]. Aithnidh an gcrichsi, a chlann Neill. 40 qq. To Art Mór (s. of Cormac) Ó Maoileachlainn. (O'G. 34.) A different ascription, 3, 101b.

146. Giollabrighde [Albanach Mac Conmidhe]. longhnadh mh'aisling a nEamhuin. 46 qq. An exhortation to Roalbh Mac Mathghamhna. (O'G. 79, with a mistaken ascription.)

147 i. anon. Teallach coisreagtha clann Bhría[i]n. 32 qq. To Tadhg (s. of Conchobhar) Ó Briain.

148 i. Níor chaith bíadh O Conghuil cais, 1 q.

149. Eochaidh Ó Heóghasa. Atáim a ceás aidir dhá chomhairle. 22 qq. To Aodh Mág Uidhir, when the poet was about to return from Munster. (O'G. 114.)

149 i. anon. Deacuir foghnamh do thoil dhá thighearna. 20 qq.

150 m. Tadhg Dall [Ó Huiginn]. Mór iongabhail anma ríogh. 60 qq. To Risdeard (s. of Oilveurus) a Búrc. (O'G. 93.)

152 i. Ó Maoilchiaráin. Tugadh óirne easbhuidh mhór. 43 qq. On the death of Fearchar, the poet's son. (O'G. 32.)

154. Ó Dálaigh Fionn, .i. Aonghus. Sora[i]dh léad chéile, a Chaisil. 52 qq. On the death of Domhnall Mac Carthaigh (Earl of Clancar) [in 1596]. (O'G. 54.)

156. Flann Mac Craith. lomdha éagnach ag Éirinn. 20 qq. On Ireland's slavery. (O'G. 56.)

157. Gofraidh Fionn Ó Dálaigh. Fá ngniomhraidh measdar mic rígh. 56 qq. To Diarmaid (s. of Cormac, s. of Domhnall Óg) Mac Carthaigh. (O'G. 27.)

159. Eóghan (mac Donnchadha) Ó Dálaigh. Do thuit a cloch cúil dÉirinn. 45 qq. On the death of Diarmaid (s. of Domhnall) Ó Súilleabháin in Spain [ca. 1609]. (O'G. 76.)

160.i. Domhnall (mac Eóghain) Ó Dálaigh. San Sbáin do torneadh Teamhuir. 51 qq. On the slaying of Domhnall (s. of Domhnall), Ó Súilleabháin Bhéarra, in Spain. In q. 40 the slain man is said to have been grandson of Domhnall; if the poem refers to Domhnall, Ó S. Bhéarra, murdered in Madrid in 1618, his grandfather's name was Diarmaid. (O'G. 35.)

162. Tadhg (mac Diarmada Óig) Ó Dálaigh. Uaigneach adeirthear Dún Baoi. 36 qq. On the deaths of Eoghan and Diarmaid Ó Súilleabháin.

163 i. anon. Fuarus a Sailtair Chaisil. 33 qq. On the conquests of Ireland, and the battle of Saingil (cath Saingeal) prophesied by Bearchán.

165. Ó Dubhagáin. Blíaghuin so, solus a dath. 84 qq. (O'G. 23.)

168. Aindrias Mac Marcuis. Anocht as úaigneach Éire. 12 qq. On the Flight of the Earls. (O'G. 74.)

168 i. Tadhg Ó Cobhthaigh. Folamh Éire d'easbaidh Bhríain. 25 qq. On Brian Ó Conchobhair being sent captive to England [in 1548].

169 i. Giollabrighde Mac Conmidhe. Dearmad do fhagbhus ag Aódh. 25 qq. To Aodh (s. of Feidhlimidh) Ó Conchobhair.

170 i . Brian (mac Eóghain) Ó Domhnalláin. Léig thort do thuirsi, a Shíle. 45 qq. To Síle, widow of Mac Uilliam. (O'G. 78.)

172. Eóghan Mac Craith, .i. an tÓrthóir. Iomdha uaisle ar íath Laighean. 29 qq. In praise of Art Caomhánach, Mac Murchadha. (O'G. 29.)

173. idem. Mithid creideamh do chloinn Néill. 39 qq. On Cormac Ó Maoileachlainn. (O'G. 30.)

175. Ceannfaoladh Ó Cuill. Teach súain na horchra an aird tíar. 40 qq. On the death (by drowning?) of one Eóghan. (O'G. 13.)

176 i. anon. Tearc agum adhbhar gáire. 7 qq. (O'G. 6.)

177. Eóghan mac Gofraidh Fhinn [Ó Dálaigh]. Maith an locht airdriogh óige. 37 qq. On the inauguration of Domhnall Mac Carthaigh. (O'G. 28.) Cf. 1, 38.

178. Domhnall (mac Briain) Ó Huiginn. Meaisde nach eadmhar Éaire. 33 qq. In praise of Eóin (s. of Alastar) Mac Domhnaill. (O'G. 47.)

179. Tadhg Óg [Ó Huiginn]. Anocht sgaoílid na sgola. 28 qq. On the death of the poet's brother, Fearghal Ruadh. (O'G. 43.)

180 , marg. Ni trádh dhíbh, a dhream na buile, 1 q.

180 a . Lochlainn Óg Ó Dálaigh. Foghus (sic) cabhair do chrích Bhoirne. 36 qq. To Uaithne Óg (s. of Maoileachlainn) Ó Lochlainn, his wife Úna, and his son Toirdhealbhach. See pedigree at 11 infra, (O'G. 50.)

181 i. anon. Tearc agum adhbhar gáire. 7 qq. See p. 176 of this MS.

182. anon. Braithair don iocht an t-oineach. 38 qq. In praise of Tuathal (s. of Conchubhar) Ó Máille; headed "Dúain Tuathail."

183 i. anon. Fada dar n-argain Áth Cliath. 38 qq. On the death of Diarmaid (s. of Murchadh) Ó Briain.

185. Tadhg mac Dáire [Mac Bruaideadha]. Ni tráth dod dhol, a Dhiarmaid. 15 qq. On the illness of the same. (O'G. 70.)

186. Maoilín Óg Mac Bruaideadha. Cuirfead cumaoín ar chloinn Táil. 100 qq.; 2 qq. wanting acc. to a note at end of poem. On the pedigrees of the Ó Briains and kindred families, (O'G. 72.)

190. Maolmuire Bacach Ó Géaráin (author's name in a later hand). Túar righe rath tighearna. 33 qq. To Conchobhar, Ó Conchobhair Chiarraighe. (O'G. 81.)

191 i. [Maolmuire Ó Huiginn]. Slán uaim don dá aodhaire. 5 qq.

192. Ó Dubhagáin. Caiseal cathair chlann Mogha, 63 qq. On the succession of the kings of Cashel. (O'G. 24.)

195. Seaán Óg Ó Dálaigh. Anois do críochnoighidh cearchuill na cródhacht[a]. 18½(?) qq. In praise of Diarmaid (s. of Diarmaid) Mac Carrthaigh. (O'G. 75.)

195 i. anon. Maircc fríth le furtacht Éiri[o]nn. 71 qq. On the death of Féidhlim (s. of Toirdhealbhach) Ó Néill in 1652.

198 i. Fearghal Óg Mac an Bhaird. Beannocht síar úaim go hÉirinn. 26 qq. A benediction to Ireland, sent when the poet was in Scotland. (O'G. 63.)

199 i. idem. Cía adeir gur imthigh Eamonn. 37 qq. On the death of Éamann (s. of Maolmuire, s. of Donnchadh) Mac Suibhne, of West Munster. (O'G. 64.)

201. Cormac Ó Dálaigh. Fada as othrus éag Donnchaidh. 40 qq. On the deaths of Donnchadh Mac Carthaigh, of Carbery, and Conn (s. of Cathal) Ó Conchobhair, of Sligo. (O'G. 59.)

202 i. Fearfeasa Ón Cháinte. Bean dá chumha crích Ealla. 45 qq. On the deaths of Domhnall (s. of Art Óg) Ó Caoimh and the poet Aonghus (s. of Amhlaoibh) Ó Dálaigh. (O'G. 95.)

204 i. anon. D'Oilbhearus is beatha a bhás. 55 qq. On the death of Oilveurus (s. of Seán) Hosae.

206 i. Bonaventura Ó Heóghusa. Deacair súan ar chneadh ccarad. 16 qq. To Sineud, dtr. of Váitéur [Marward], on the death of her son Risteard Nuinseann. (O'G. 80.)

207. Tadhg (mac Diarmada) Ó Dálaigh. Cía so chaoíneas críoch Bhanbha. 37 qq. On the death of Diarmaid (s. of Eóghan, s. of Eóghan) Ó Súilleabháin in 1618. (O'G. 96.)

208 i. Seaán Buidhe Ó Dálaigh. Ceand na rioghruidhe rí Uladh. 44 qq. To Toirdhealbhach Luineach Ó Néill. (O'G. 55.)

210. anon. Lámh dhearcc Éireann Íbh Eathach. 37 qq. To Art (s. of Aodh, s. of Art) Mag Aonghusa. (O'G. 73, where there is an incorrect ascription.) Cf. 5, 101.

211. Ciothruadh Ó Heóghusa. Buime na bfhileadh fuil Ruarcach. 33 qq. To Aodh (grandson of Eóghan) Ó Ruairc. (O'G. 49.)

212. Giollabrighde [Mac Conmidhe]. Rogha na cloinne Conall. 42 qq. To Domhnall Óg Ó Domhnaill.

213 i. anon. Ata cas comhuirle im cheann. 16 qq. The poet contemplates a visit to Ó Ruairc (son of Brian, s. of Eóghan). (O'G. 120.)

214. anon. Diombháigh triall ó thulchaibh Fháil. 7 qq. On leaving Dealbhna and Ireland. (O'G. 116.)

214. anon. Gné an da riot dfhás i dtithibh a cnó. 2 stt. Followed by (without a break) Dá shnáthuid bhána ar mbrise a ccró, 1 st.

214. Tadhg mac Dáire [Mac Bruaideadha]. Atá cóir agumsa druidim le Día dha réir. 1 st. (O'G. 117.)

215, some scribbling.