ISOS logo
en

MS 11

Additions to the collection of Irish manuscripts at Mount Melleray abbey

Éigse 30 (1997 [1998]) 92-108

MS 11

MISCELLANEOUS VERSE

[p. 96]

19th cent. Paper. 15.5 × 18.5 cm (pp. i-vi, 161-4, 15.5-16 × 12.5 cm; pp. 99-158, 16 × 18.5 cm). Pp. i-vi (now numbered in pencil) + 144 (scribal pagination 21-150 now continued to end in pencil). Scribes: (1) Seadhan Ó Mraoisadh (Seadhán Ó Mraoiseadh, Seaghan O Muiriosadh, John Morissey/Morrisey) (pp. i, iii, 45,56, 87, 90, 119, 161, 163), ‘a mBun a Teabhach’ (‘a Munatouic’, Munatouke) (pp. 56, 87, 90, 119), Contae Phortláirge (p. 90), 1844-6 (pp. 45, 56, 76, 83, 87, 90, 119); in part, at least, from exemplar written by Tomás Ó Conchubhair, 1825 (copy of Ó Conchubhair's colophon p. 107), and 1826 (copy of Ó Conchubhair's colophon p. 133, see also colophon p. 146). (2) p. 73a6-b, no scribal signature.

Disbound; contained between two blue paper wrappers, torn, probably not original binding; fragments of cardboard binding survive on spine; side-stitched and centre-stitched; pp. i-vi and 161-4 (extraneous, see below) bound in as front and back endpapers. Collation: i4 (wants 1 with loss of text, stub survives before p. i), ii4 (missing with loss of text, stubs survive), iii2 (missing with loss of text, stubs survive), iv8 (wants 1-7 with loss of text, stubs survive before p. 21), v14 , vi-vii12 , viii6 (wants 2-6 with loss of text, stubs survive after p. 100), ix12 , x10 (wants 8 with no loss of text, stub

[24] NLI ms G 389, pp. 187-90.

[p. 97]

survives between pp. 138 and 139), xi12 (wants 3, 6-9 with loss of text, 11-12 with loss of text, stubs survive between pp. 146 and 147, 150 and 151, and after p. 152), xii12 (wants 1-5, 7-8, 12, no apparent loss of text, stubs survive before p. 153, between pp. 154 and 155, and after p. 160), xiii2 . Ruled in dry point pp. 21-53; ruled in pencil pp. 101-4, 121-50, 153, 155; ruling between stanzas pp. 112-19, 122, 159; 14-16 lines. Two columns pp. 52-3, 57-100. Running head p. 58. Re-inking: pp. 61.3-4, 76b1-6, 80b5-8, 87ax-bx , 88a, 90b3-5, 156.1-4, 157.14-z. Staining throughout; leaf comprising pp. 159 and 160 torn vertically with loss of text.

Notes and jottings: (a) v-vi. List of books for sale by John O Daly, on leaf of wages-book (see below). (b) 27, lower margin. ‘Michael.’ (c) 34, inner margin, pencil. ‘Page 32 [altered to 34 in ink] 16 [altered to 17 in ink] leaves.’ (d) 35, outer margin, transversely. ‘Lawrence Walsh. / Clounegagale / January 1st 1851 / Lauraie Breatnach / Clounegagail.’ (e) 46-7. Interlinear glosses in English. (f) 49, upper margin. ‘dún.’ (g) 51, outer margin. ‘Mnaib [partly erased] / duain air / ccliab.’ (h) 65, lower margin. ‘ai.’ (i) 111, outer margin. ‘islu / peacadh osgail duin.’ (j) 112, inner margin, pencil. ‘1856.’ (k) 138, inner margin. ‘cia mor le rad sin.’ (l) 155.3-6. ‘An fear céadna air an nídh ccéadhna.’ Abaraim libh gan cealg om croide. 2 lines; cf. p. 36 below. (m) 155.8-10, interlinear. ‘Michael Crowley Crowlie / Parish Cappoquin County Waterford.’ (n) 156, inner margin. ‘Thom / coir leo deo.’ (o) 157.6. ‘[? The nou duirt].’ (p) 158, inner margin, pencil. ‘was / was / was.’ Jotting (a) scribal.

p.

i-iv, 161-4. Fragment of wages-book for construction of famine road in Brow [Broemountain, pars Lickorn and Seskinan, Co. Waterford] for weeks ending 10 October (pp. 161-2), 24 October (i-ii), 31 October (iii-iv), 14 November (163-4), 1846. Scribe's name occurs pp. i, iii, 161, 163.

v-vi. See jottings above.

1-20. Missing, see above.

21. [A aoinmhic Dé chuaidh d’éag i mbarr an chrainn]. Beg. acephalous, A Iosa a rígh-ghil a athair an uain. 4 stt. ‘Amen Crioch.’

22.3. ‘Seághan Mhaic na Marradh cct.’ Aig seo le léigheabh mo sgéal do phréibh ghlan Gaoídheal. 45 stt., st. 9 defective; st. 23 headed (p. 27.y-z) ‘In nomine Sanctissimae Fructatis / Laus Mariae incipit hic’.

[p. 98]

34. ‘An tAitir Uilliam Sairseill cct / air la bhreithe Déi aguis air chuímhne na cille.’ Is air shlíabh na tuatha bheigh deighshluaighte. 9 stt. ‘Fóircheann leis an nduain sinn.’

36.8. ‘An fear céadhna air an nídh ccéadhna.’ Abaraim libh gan chealg óm chroídhe. 11 stt. ‘Fóircheann leis an nduain sin.’

42. ‘Cómhairle na bárdsgolóige dá mhac mar leanas.’ Mo chomhairle duit a mhic. 17 qq. + 6 stt. (interspersed). ‘Guidh liom a léaghthoir ionnmhuinn chum Mhac Dé na fírine eisteacht le'm ghuidhe agus gan fearg do bheith air liom .i. Seadhan Ó Mraoisadh January 1st 4[.]’ (transversely).

46. ‘Abhrán cruadh Ghaoidhilge.’ Tógfaidh se atuirse is brón dín. 14 + 1 stt. ‘Crioch.’

48. ‘Seaghan Ó Briain cct a caoine a mhna.’ Is truadh mo chás gach la mo léirchreach. 11 + (‘An feartlaoídhe’) 1 stt. ‘Críoch.’ Lament for Máire Nic Cartáin, poet's wife.

51. ‘Duain air mhnáibh.’ Annsacht mna go bráth ná claoídheach do chiall. 2 stt. Foll. (p. 51.10) by: ‘Freagra’. Anngur smáil ort fhaig bhuig chríonn gan chiall. 2 stt.

52. ‘An seoho thoil.’ Do gheobhair air dtúis an túbhal mar sheóid. 11 + [chorus] 1 stt. ‘Críoch.’

53b4. ‘Ainmneacha na míosa a nGaoidheilge annso.’ Beg. Iadhnair. January 31 la. Ends (p. 56) 71/4 nuaire faid an laé163/4 faid na hoighce an tan sin. ‘Críoch le miosa na bliadhna / Críoch fóirceann et deire le Seaghan O Muiriosadh a mBun a Teabhach san mbliadhuin do aois Criost 1844 aichim guighe an leitheoradh aig iarradh trocaire do'm anam agus d'anam na ndeighchreidmhach uile. go bhfaidhid uile suaibneas sioruige. Amen.’

57. ‘Agallaibh Oisín et Phattraig cct / P.’ Oisin is fada do shuan. 155 qq., qq. 1-153 numbered 1-152 (skipping q. 4). (Heading preceding q. 35: ‘Oisin here relates the Bravery and Heroic exploits of his Father, Fionn, and also of his Brother Ciorall and his own son Osgar which in the bitterness of his Soul he brings to recollection and serves now but to aggravate his woe &c.’) ‘crioc.’

76a10. ‘Seilg Shliabh Guilleann a mar ar chuir an bheann draoigheacht air Fhionn air bhruadhach Locha Leinn / Agallaibh Oisín ui Bhaoisgne agus Naomh Padruig. [76b] Oisin is here somewhat pacefied, but is again Irritated when St. Patrick tells him not to tell an untruth December 21st 1844 / O:’ A Phattraig a gcuadhla tu an tseilg. Breaks off (p. 83b) with q. 71 and scribal date ‘January 2nd 1845’ (pp. 84-5 blank); resumes without loss p. 86. 87 qq., numbered. ‘Crioch.’ (Heading preceding q. 39: ‘Oisin

[p. 99]

is here again somewhat pacified by Saint Patricks flattery, and he resumes his narrative thus’.)

87b10. ‘Aig seo an tuarusgbhail thug Oisin dho Naomh Pattraig air theacht an Tailc Mic Treoin chum na Féinne a ttoruigheacht a mhná an dara la do Iadhnar 1845 / Seadhán Ó Mraoiseadh a Munatouic.’ Cnoc an áir an cnoc so shíar. 23 qq., numbered. ‘Críoch leis mar do fuaras.’

90b. ‘Laoi na Mná Moire na seilg a nGleann Smóil / The poem of the Great and Heroic Princess of Greece as related by Oisin to Saint Patrick January the 5th 1845. by John Morissey Munatouke / le Seádhan Ó Mraoiseadh a Munatouic a cContae Phortláirge.’ Oisín is binn linn do bheul. Breaks off (p. 100) with q. 80 (quatrains numbered).

101. ‘Fuatha Mhic na Míochomhairle anso.’ Ata liom fuathadh is iomdha. 28 qq. + (‘An coimhcheangal. the Conclusion’) 1 st. ‘Críoch.’

104.11. ‘Seaghan Mhaic na Marra cct fonn [altered from don] Chlair bhog déal.’ As e bhris mo chroidhe anum air larr mo chléibh. 11 stt. ‘An foircheann ris an laoidhe sin An cúigmhadh la déag don Chead-mhi don mbliadhain 1825 air na sgríobh le Tomás O Concubair a tTobar a Darra.’

108. ‘Seaghan Maic na Marra cct fonn, maidion bhog aoibhin &c.’ Tre'm smaointe an tan do dhearcaim air bheatha na naomh. 18 stt. ‘Fóircheann.’

112.9. ‘Seaghan Mhac na Marra cct fonn Rós Í Bhriain.’ As é raoban mo chroidhe tre'm nealtadh an tan chídhim. 21 stt. ‘Críoch ris an laoidhe sinn.’

118. ‘Abhrán le Uilliam Dall.’ Air maidin ané is me a deanamh machnaimh. 7 stt. ‘Crioch leis an abhrán sinn an 19th do December 1846 John Morrisey Munatouke.’

120. ‘An tAthair Ulliam Englis cct / Ím bó agus úm bó.’ Cré agus cill go bhfaidhig an braithir. 15 stt. ‘Deire le tionól an bhráthar.’

122. ‘An tAthair Nioclás Ó Dómhnaill do chapul do bhí aige dar bhudh anim Preabaire. Fíorghioran fiorshásda fíóráluin fhíorfhírineach fíordhomhan, noch do goineag do nimhsúl do dhuine [sic], nó urchóid cnuic, nó goin síobhra mhuinín ó Chnoc Tuana, no ó Chnoc Fírinne taobh lín mar leanus.’ Ciodh fada me follamh gan chosdas gan buídhean air bun. 7 stt., stt. 1-3 numbered. ‘Críoch.’ Foll. (p. 124) by: ‘Aindrias Mc Crath .í. An Mangaire Sugach don Phreabaire’. Is doilbh liom flatha gan flathais a ccrioch Fodhla. 6 stt. Foll. (p. 125.9) by: ‘An sagairt

[p. 100]

aris’. Mo mhallacht go dian diachrach do ghasaradh an chnoic. 5 stt. ‘Crioc.’ Foll. (p. 126.z) by: ‘Seaghan. Ua Tuama mar leanus don Phreabaire’. Is cráite doilbh me docharach dearach dían. 6 stt. ‘Crioch.’

128.10. ‘Seaghan Ó Murchadha do Chiaran capull do chaill se go cinneámhnach ansa mbliaghainn 1786.’ A Chiaráinn is cianchas liom mar radharc 'sas brón. 5 stt. ‘Crioc.’ Foll. (p. 130) by: ‘Séamus Beag Mc Coitir cct da fhreagradh’. Athaír ghil dar thairgiosa díogras cléibh. 5 stt. ‘Crioc.’

131.9. ‘An slán do chuir Pádraig Ó Conchúbhair leis an bpapamhlacht an tan do bhí sé aig iompógh chum teammpuill, san mbliadhain d'aois Chriosd 1766.’ Slán is dachad le páirt na sagart. 5 + 1 (‘Ceangal’) stt.

133.7. ‘Fóirlíontacht creidimh Phadruig hÍ Chonchubhair annsan tslighe ionnar baisteag é. don Athair Dábhi Ua hAodh. do bhrigh ná geilfeadh sé gur Catoilieach é. re Tomás Ó Conchubhair ansa mbliadhainn daois an Tighearna. 1826.’ M'atuirse an fhaid mhairfheadsa is mo chúmha go héag. 5 + 1 (‘an ceangal’) stt. ‘Críoch.’

135. ‘Piarus Mac Gearailt cct.’ Is aithniosa [sic] fein gan bhreag air fhuacht. 5 stt. ‘Crioc.’

136.10. ‘Duine gan ainim cct an tan do bhídh se ag tógbhail tíghe cois taoibh leasadh ag Port na Gruagdán, aguis do chan marr leanus do bhean an leasadh, aguis freagrus an bhean e / fonn imbó is umbó.’ Go mbeanuidhe na naoimh dhuit a fhaigbhean béasach. 15 stt. Foll. (p. 140.12) by: ‘Bean an leasadh aig freagra mar leanus’. Mile failte is gáirdeachus cleibh reomhatt. 6 stt., mentions ‘a Conchubhrach calma’ and ‘Seamus ain bhothair’. Foll. (p. 142.5) by: ‘An fear céadhna chum bean an leasadh’. A sháigbhean [sic] shultmhar is doilbh atáim is feas. 1 st. Foll. (p. 142.10) by: ‘Bean an leasa aig freagradh’. A ghrádh 'sa chumain bíoch agadsa foighde seal. 12 stt., st. 4 defective. ‘An fóircheann / Aguis aois an Tiarna triochad air fhionnmhuin taoibh le gledhair, amharcholl dís, air bhonn is da íodha.’

146.6. ‘Aodh Buidhe Mac Cuirtin cct.’ A Bhannbadh is feasach dam do sgéulta. Breaks off (p. 150) with second line of st. 21. P. 151 blank.

152. ‘The Plaintiff Thos Troy states that he agreed [commenced above] with the defent Wm Haley [for the rate of 5 pounds a year cancelled] the 1st of Augt 1865 and agreed for 5 Pounds a year he remained with sd Hally during 2 years wch Ended on or about Augt

[p. 101]

1867. but plaintiff performed work after the expiration of the 2 years for two months and 18 days included at same rate of the above wages The plaintiff [corrected from defent ] also states that Defent [corrected from Plaintiff] Paid him the sum of three pounds in Sepr 1867 as part payment of the 2 years wages - [after the cancelled] a few weeks after leaving him wch was [corrected from he gave] in Novr following he paid me 5 Pounds.’ Breaks off with page.

153. ‘Contents / Cómhairle an fháig naomhtha page 1 / Brígh agus tairbhe an coisreagan 3 / Duainn an tsacramín naomtha by Donchadh Mór Ó Dáladh Abbot of Boyle Co Roscommon in the 12th Century 5 / Cómhairle mhaith don chríostidhe 10 / Dán 'ta oireaineac do gach nduine 16 / Seadhan Mhaic na Marra cct 22. . . .’ Breaks off with page; resumes without loss p. 155, ends with page. List of contents of pp. 1-124.

154. ‘A prayer against the Cholera or other sickness / It was revealed to a venerable priest at Rome that whoever should repeat this Prayer with devotion would escape the Cholera.’ Beg. O Jesus, divine Redeemer! be merciful to us. Ends have mercy on us we beseech you. Amen. Amen. Amen.

155. See p. 153.

156. (a) Molann an saoghal an té bhios craibheach cóir. 1 st. (b) Prayer at bedtime. Beg. The night will soon come when I shall for the last time lie down to rest. Ends with page.

157. (a) ‘The Wonderfull [. . .] Horse.’ My horse is white at first he was bay. 1 st. (b) Thigeach Adam iolacha an domhain go leir. 2 stt. (c) ‘Do Orangeman bhí tachtaithe as crann mor ard.’ Rath [corrected from Blaith] do thoradh ort a chroinn do shíor. 1 q.

158. ‘Bryan O Lynn as sung by Mr Purcell the celebrated Irish vocalist with unbounded applause.’ Bryan O Lynn was a gentleman born. 8 stt., stt. 4-8 defective due to damage to p. 159

160. ‘[. . . Sons] of Erin.’ Beg. acephalous, haughty self taught race. 5 stt., defective due to damage to page.

161-4. See pp. i-iv above.